Του Μάρκου Κ. Καπετανάκη
Είναι σίγουρο πως, όποιος άνω τον 40 διαβάσει τις πιο κάτω γραμμές και είναι φανατικός του Ελληνικού Μηχανοκίνητου Αθλητισμού, δεν θα τον αφήσει αδιάφορο και μια συγκίνηση θα διαπεράσει το κορμί του, αφού το motorsport στην Ελλάδα ξεκίνησε όταν δεν υπήρχαν καλά καλά αυτοκίνητα στην Ελλάδα και άκουγε στο όνομα ΕΛΠΑ (Ελληνική Λέσχη Αυτοκινήτου και Περιηγήσεων) (δυστυχώς λίγοι ξέρουν τι σημαίνουν τα αρχικά ΕΛΠΑ).
Δυστυχώς αν και δεν έχουν μείνει αρκετά περιουσιακά στοιχεία στην κατοχή της, με τιμή εκκίνησης βγαίνουν στο σφυρί 25 οχήματα (οι γνωστές μας πλατφόρμες ή αλλιώς το “κίτρινο”) με τιμή εκκίνησης τα 25000 ευρώ. Ενδεικτικά αναφέρουμε, Mercedes τύπου 704 εκποιείται προς 1.000 ευρώ, ενώ αντίστοιχη είναι η τιμή πρώτης προσφοράς για ένα Citroen Berlingo και όλα αυτά μόνο για “σκραπ” και ανταλλακτικά.
Δυστυχώς αυτός ο ιστορικός κολοσσός, έφτασε στο σημείο να εκποιείται για εξευτελιστικά ποσά.
Ίσως για να αντιληφθεί κάποιος το μεγαλείο της ΕΛΠΑ και που έφτασε όταν ήταν στο ζενίθ της, η εταιρεία, με όλες τις θυγατρικές, θα πρέπει να αναφέρουν πως το όνομα “ΕΛΠΑ” έχει δεσμευτεί από το Δημόσιο για χρέη που είχε σε αυτό.
Δηλαδή σκέτο το BRAND (το όνομα) αξίζει μερικά εκατομμύρια σύμφωνα με το Ελληνικό κράτος.
Έτσι εδώ και αρκετά χρόνια γίνεται μεγάλη προσπάθεια για να σβήσει από τον Παγκόσμιο χάρτη η ιστορία της ΕΛΠΑ με τους 140.000 συνδρομητές και τα περίπου 1000 μέλη.
Σημειώνουμε πως το χρέος μόνο προς τον ΕΦΚΑ υπολογίζεται περίπου στα 35 εκατομμύριο ευρώ. Το 2013 έγινε μια προσπάθεια εξυγίανσης αφού το Δικαστήριο όρισε προσωρινή Διοικούσα, αλλά δυστυχώς το γυαλί είχε ραγίσει.
Ιδρύθηκε το 1924 από ελάχιστους τότε φίλους του αυτοκινήτου και των τεχνολογικών εξελίξεων της εποχής και σαν κύριο σκοπό της έταξε την πρόοδο του μηχανοκίνητου τουρισμού και αθλητισμού.
Για την κατανόηση της τότε κατάστασης από πλευράς αυτοκίνησης, είναι χαρακτηριστικό ότι το πρώτο αυτοκίνητο που κυκλοφόρησε στην επικράτεια το 1896 ήταν ένα τρίτροχο Peugeot, με ιδιοκτήτη κάποιον Κο Κοντογιαννάκη και ότι μέχρι το 1912, που άρχισε η περίοδος του Πολέμου, το σύνολο των αυτοκινήτων στην Αθήνα δεν υπερέβαινε τα 50.
Από το 1912 όμως έχει ιδρυθεί η Διεθνής Ομοσπονδία Μοτοσυκλετισμού (ΔOM), το δε 1922 έχει ήδη αρχίσει να λειτουργεί στο Παρίσι η Διεθνής Επιτροπή Αγώνων της ΔOA και φυσικά αντίλαλος της κίνησης αυτής φθάνει και στην Ελλάδα από φορείς που επικοινωνούν με το εξωτερικό, όπως είναι οι διάφοροι νεαροί Ελληνες επιστήμονες και επιχειρηματίες που ταξιδεύουν και που πρωτοστατούν στην ίδρυση της «EΛΛHNIKHΣ ΛEΣXHΣ AYTOKINHTOY KAI ΠEPIHΓHΣEΩN- EΛΠA»
Υπάρχουν αναφορές ότι η ΕΛΠΑ έκλεισε οριστικά το 2019 αλλά το Υπουργείο Μεταφορών την αναφέρει ακόμα ως αρχή έκδοσης Διεθνούς Άδειας Οδήγησης. Η ΕΛΠΑ έχει κλείσει οριστικά. Πρώτα το γραφείο της Αθήνας στις 10/11/2022 και έπειτα το γραφείο της Θεσσαλονίκης στις 11/11/2022. Έμεινε ανοιχτό μόνο το παράρτημα που είναι υπεύθυνο για την έκδοση διπλωμάτων εξωτερικού και ιστορικών πινακίδων.
Καταστατικός σκοπός της ήταν η εξυπηρέτηση του αυτοκινητισμού και του τουρισμού και η με κάθε τρόπο και μέσο συμπαράσταση στην κρατική προσπάθεια στους δύο αυτούς τομείς, καθώς και η οργάνωση και η εποπτεία του χερσαίου Μηχανοκίνητου Αθλητισμού στη χώρα μας.
Από την ίδρυσή της η ΕΛΠΑ ανέπτυξε μεγάλη δραστηριότητα στα θέματα εξυπηρέτησης Ελλήνων και ξένων αυτοκινητιστών στις εντός και εκτός Ελλάδας μετακινήσεις τους. Συγκεκριμένα, από το 1926 ανέλαβε, βάσει νόμων και σε εφαρμογή αντίστοιχων διεθνών συμβάσεων που υπέγραψε η Ελλάδα, την ευθύνη έκδοσης Πολυπτύχων και Διεθνών Αδειών Οδήγησης. Παράλληλα προσέφερε τις υπηρεσίες της σε όλους τους άλλους τομείς της τουριστικής εξυπηρέτησης (πληροφορίες, σηματοδότηση, χάρτες κλπ). Δεν είναι τυχαίο ότι οι πρώτοι οδικοί χάρτες της χώρας (1926) δημιουργήθηκαν από την ΕΛΠΑ.
Πριν από τον πόλεμο η ΕΛΠΑ είχε αναλάβει καθ’ ολοκληρίαν τη σήμανση του οδικού δικτύου της χώρας, έργο που έγινε κυρίως με δικές της δαπάνες και συνεχίστηκε μέχρι το 1957, όταν το κράτος ανέλαβε αυτή την ευθύνη. Η πρωτοβουλία αυτή συνεχίστηκε και στο πιο πρόσφατο παρελθόν και τέτοιες πινακίδες υπάρχουν πάντα σε διάφορους δρόμους. Ήδη από το 1927 η ΕΛΠΑ έχει γίνει μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αυτοκινήτου και της Διεθνούς Ομοσπονδίας Μοτοσυκλέτας έως το 2012. Από τότε ξεκίνησε να οργανώνει εθνικούς και διεθνείς αγώνες αυτοκινήτου και μοτοσυκλετών, όπως και το Ράλλυ Ακρόπολις που ξεκίνησε το 1952. Η ΕΛΠΑ είχε και την επίβλεψη και οργάνωση αγώνων αυτοκινήτων και κάρτινγκ, για τους οποίους επίσης ήταν ο αποκλειστικός φορέας στην Ελλάδα, τόσο κατ’ ανάθεση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αυτοκινήτου (FIA), όσο και του ελληνικού κράτους.
Η ΕΛΠΑ προσέφερε και υπηρεσίες οδικής από το 1960, ενώ το 1961 πρωτοστάτησε στη διαφώτιση του κοινού για τη χρησιμότητα της ζώνης ασφαλείας και την μετέπειτα υποχρεωτική χρήση της. Από το 1979 μέχρι το 1999 η ΕΛΠΑ με δικά της έξοδα εκπόνησε (με τη συνεργασία ειδικών συγκοινωνιολόγων) μελέτες για τη δημιουργία πάρκων κυκλοφοριακής αγωγής. Το 1983 δημιούργησε, κατόπιν αιτήματος του κράτους, με δική της δαπάνη το πρώτο ΚΤΕΟ στην Ελλάδα, στη Θεσσαλονίκη, ενώ τον Δεκέμβριο 2008 ήταν η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα που απέκτησε την οριστική πανελλήνια άδεια οδικής βοήθειας.